“ Phần mềm cảnh báo ô nhiễm không khí” (gọi tắt là
APOM) là sản phẩm của nhóm các nhà khoa học đến từ Trường Đại học Công nghệ Hà
Nội - thành viên của đại học Quốc gia Hà Nội đã phát minh bằng cách sử dụng các
hình ảnh vệ tinh.
Hệ thống APOM (air
pollution management) là phần mềm quản lý tích hợp với Google và chạy trên
apom.fimo.edu.vn. Chương trình sử dụng cơ sở dữ liệu WebGIS có thể cung cấp
thông tin về mức độ ô nhiễm, các chỉ số ô nhiễm bụi và mật độ bụi trong không
khí ở từng khu vực. Đây là công trình nghiên cứu đầu tiên tại Việt Nam sử dụng
hình ảnh vệ tinh để đưa ra cảnh báo ô nhiễm không khí.
Hệ thống này có rất nhiều lợi thế. Thứ nhất, nhờ vào việc hoạt động trực
tuyến, nó sẽ tự động thu thập và xử lý dữ liệu hình ảnh từ vệ tinh viễn thám
MODIS Terra, Aqua MODIS, Suomi NPP VIIRS của NASA và các trạm thu vệ tinh của
UET cài đặt bởi eOsphere Limited, Vương quốc Anh. Thứ hai, hệ thống tính toán
các tham số PM2.5 (nồng độ bụi có kích thước nhỏ hơn 2,5 micromet trong không
khí) cho toàn bộ lãnh thổ Việt Nam. Với phạm vi 10x10 km tần suất tính toán sẽ
là 4 lần/ngày (dựa trên xử lý hình ảnh Terra / Aqua MODIS) và 2 lần/ngày trong
phạm vi 6x6 km (dựa trên xử lý hình ảnh NPP VIIRS).Thứ ba, hệ thống áp dụng
công thức chuyển đổi từ PM2.5 thành chỉ số chất lượng không khí (AQI) theo tiêu
chuẩn Việt Nam và tiêu chuẩn quốc tế. Thông qua việc tách dữ liệu cho 63 tỉnh
thành, hệ thống cung cấp một nguồn hình ảnh bụi PM2.5 và AQI cho toàn bộ lãnh
thổ Việt Nam và các tỉnh thành từ năm 2010 đến nay.
Thông tin về ô nhiễm bụi trong cả nước đã được cung cấp từ hệ thống giám
sát tự động đặt tại Hà Nội, Phú Thọ, Quảng Ninh, Huế, Đà Nẵng và Khánh Hòa. Tuy
nhiên, vấn đề của trạm giám sát là chúng chỉ hiển thị chỉ số ô nhiễm trong khu
vực nơi chúng được đặt.
Nguyễn Ban