“Phương pháp thu hồi đồng từ bã thải công nghiệp điện phân kẽm”
là sáng chế của nhóm các nhà khoa hoc của Viện Khoa học Vật liệu thuộc Viện Hàn
lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã nghiên cứu thành công. Sáng chế này có
thể giúp thu hồi đồng hơn 90% lượng đồng từ bã thải điện phân kẽm. Nhờ vậy, vừa
tạo ra nguồn nguyên liệu tái chế, vừa giảm áp lực môi trường cho các nhà máy
kim loại màu đang xử lý hàng trăm tấn bã thải.
Bằng phương pháp chuyển hóa bột đồng trong bã
thải công nghiệp điện phân kẽm thành atacamit ở điều kiện áp suất và nhiệt độ
môi trường và hòa tách chúng trong dung dịch axit sulfuric, có thể thu hồi hơn
90% lượng đồng của bã thải ở dạng ion dưới dạng dung dịch sulfat đồng sơ cấp.
Lượng đồng còn sót lại (nhỏ hơn 10%) trong phần cặn được đưa đi tái tuyển để
thu hồi nốt các hợp chất đồng còn sót lại.
Phần cặn kết tủa có cỡ hạt nhỏ, do đó không cần
phải gia công nghiền mịn thêm mà có thể trực tiếp sử dụng cho quá trình chuyển
hóa. Sắt được khử trực tiếp trong quy trình chuyển hóa mà không cần thêm hóa
chất và không cần thêm bước khử sắt riêng biệt. Bước khử cadimi được thực hiện
đơn giản trong dung dịch sulfat đồng sơ cấp thu được, cho phép làm giảm tối đa
lượng chất cadimi, mà vẫn bảo đảm lượng ion cadimi còn tồn dư trong dung dich
không bị kết tủa lẫn với bột đồng trong quá trình xi măng hóa bằng bột sắt.
Phương pháp này không chỉ sản xuất ra sulfat
đồng - sản phẩm có giá trị và có thể sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, mà
còn giúp xử lý hiệu quả chất thải công nghiệp nguy hại chứa cadimi. Việc khử
được cadimi là một yếu tố vô cùng quan trọng, bởi cadimi và các dung dịch, các
hợp chất của nó là những chất cực độc, thậm chí chỉ với nồng độ thấp, chúng sẽ
tích lũy và gây hại cho cơ thể. Về lâu dài, chất này sẽ làm rối loạn hệ thống
hoạt động sinh hóa học của kẽm canxi và nhiều hệ thống hoạt động sinh hóa học
khác, gây ra nhiều bệnh lý khác thường, có thể dẫn đến tử vong.
Theo nhóm nghiên cứu, sáng chế này sẽ mang lại
hiệu quả kinh tế cao với chi phí đầu tư cơ bản thấp và dễ thu hồi vốn vì trang
thiết bị có thể tự chế bằng các vật tư, nguyên vật liệu dễ kiếm và rẻ tiền. Dây
chuyền thiết bị vận hành đơn giản, linh hoạt và dễ dàng nhân rộng, nâng cấp
theo yêu cầu của quy mô sản xuất và năng suất sản phẩm. Chi phí hóa chất, khấu
hao thiết bị, điện nước và nhân công cho việc chế tạo sulfat đồng sơ cấp rất
thấp chỉ chiếm khoảng 12-15% giá thành của sản phẩm kim loại đồng điện phân hay
của sulfat đồng sạch (có cùng hàm lượng đồng).
Với những ưu điểm, tính năng vượt trội của thiết
bị, mới đây đã được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cấp bằng độc
quyền sáng chế số 1-0021447 công bố ngày 26/8/2019.
Thanh Tâm (Nguồn: Cục Sở hữu trí tuệ)